Trudi Gerster
D’Trudi Gerster isch 1919 z’ St. Galle uff d’Wält kho. Anno 1939, juscht vor de ganz dunggle Johre, isch si als Määrlifee agstellt woorde im Kinderparadyys vo dr Landesusstellig. Z’Ziiri
hett se drnoo an dr Schauspiilschuel studiert bi Emigrante uss em grosse Kantoon (me waiss jo laidr was d’Nazis mit Kinschtlr im Sinn kha hänn) und bald e Stell am Stadttheater St. Galle gfunde.
Si hett drnoo Gaschtspiil gäh z’Basel und in vyylne andere wältberiehmte Stedt, ihri Liebi fir Määrli abr nie vrloore und se bald immene ganz neye Medium mit Naame „Radio“ glääse und
vrzellt.
1948 hett si dr Prof. Dr. Walter Jenny ghiroote und isch uff Basel ziglet; wo ihri Dochtr, d’Esther Jenny (jäwoll, ganz genau, die bikannti indyschi Dänzere und Yogalehrere) uff d’Wält kho
isch, hett si numme no Määrli vrzellt. Ihri Uffnahme sinn millioonefach vrkauft woorde: Bambi, s’Dschungelbuech, Gulliver’s Raise, Alice im Wunderland, d’Määrli vo Andersen, Hauff, Grimm und us
allr Wält. Drey Generatioone Schwizr (und –inne) kenne se eso.
Do goht fasch e chli untr ass d’Trudig Gerster au bolytisch Karriere gmacht hett. 1968 isch se, als aini vo de erschte Fraue in unsrem Land und no lang vorem allgemeine Fraustimmrächt, in e
Parlamänt gwählt woorde und hett drnoo im Basler Grosse Root 12 Johr bolytisiert. Si hett sich aggtyv fir’s Basler Kindrtheatr ygsetzt und au (als absoluti Pionierin) fir dr Umwältschutz.
Fir ihr Schaffe hett si Bryyse gwunne, vyyl z’vyyl zem do alli uffzelle. Vyyli vo ihre Produggtioone sinn uszaichnet woorde, 1998 isch se zer beliebtischte Kulturschaffende vo dr Schwiz gwählt
woorde und 2005 hett si dr Prix Walo fir ihr Lääbnswärgg ibrkho. An dr Basler Fasnacht isch se 2009 als Sujet stargg presänt gsi (90. Geburtsdaag).
Mir hänn nadyrligg nit kenne widrstoh und d’Trudi bätte, do ganz exgglusyv ains vo ihre Lieblingsmäärli z’vrzelle – und si hett ganz dief in d’Määrlikischte griffe und e alts Basler Määrli fihre
gholt wo so unglaubligg isch ass es scho fasch kennti wohr syy… Trudi, fir säll Määrli hesch im Fall e halbe Bluemelaade z’guet an dr nögschte Fasnacht:
S’Määrli vo de Bâlaari
„Es isch emol gsi, vor langr langr Zyt immene gleine Doorf am Rhyy (wo ganz fescht grangg gsi isch wil’s als gmaint hett es syg e Grossstadt), do hänn siibe Rueche welle Fasnacht mache und ammene
fiecht-freehlige Oobe innere vrruchte Grossbasler Beiz e Glygge grindet – d’Balggebieger. Dr Naame syg, so sait me, e Referänz gsi an dr Bruefsstand vo wichtige Grindigsvätter, abr genau hett’s
scho bald kaine me gwisst. Die Waggis hänn verschidenschti Brief kha und sinn us allne Gsellschaftsschichte kho, Männli und Wyybli, Bebbi und Rambasse, Schwizer und Secondi, alli zämme, e ganz e
wilde Huffe. Sogar e Häxli hett’s dert kha und dere sinn immr d’Hoor z’Bärg gstande, nit numme wennere e Waggis widr emol scheeni Auge gmacht hett. Es isch uffe-n-und aabe gange, me hett
gstritte, sich drennt und widr zämmegfunde und scho bald isch die Bandi vom Fasnachtscomité hegschtoffiziell als Waageclique uffgnoo woorde.
d’Balggebieger hänn e groosse Waage kha, dr beschti Waageschef vom Doorf hett gluegt ass es allewyyl dr scheenschti am Cortège gsi isch, und dr Waage isch innere Schüür hintr de siibe Wäldr
gstande, derte wo sich nit emol die wilde Roibr ahnedraut hänn. Me hett vyyli Johr zämme Fasnacht gmacht und gueti Zyyte kha uff dr Gass und in de dunggle Källr.
2007 hänn abr die letschte Grindigsmitglider dr Usstritt gää und e neye Keenig hett’s Zepter ibrnoh. Neyi Waggis sinn kho und noch emmene Zytli isch alles anders woorde. S’finschtere
Fasnachts-Comité hett neyi Gsetz erlo und me hätt dr Waage totaal miesse umbaue. Dr Waagechef isch drob fasch vrzwyflet will me hett nimmi eso gärn welle am Sunntig hinter e Wald go dr Waage baue
und dr Hogg am Frytig zoobe hett me au nimmi bsuecht. Und so sinn ämmel bald numme no als zwai drey Waggis zämmeghoggt und d’Glygge hett’s am Änd verglepft, alli sinn in vrschiideni
Rychtige usenandr und hänn bald nit me z’due kha mitenandr. Ai Waggis hett abr nit welle heere; är hett wytr welle Fasnacht mache will Waggis juschtamänt sy Beruefig gsi isch. Dasch drnoo die
aigentliggi Grindig vo de Bâlaari gsi. Drnoo hett är e aige Wäägeli baut, e alts Zytigswäägeli mit Holzvrschaalig und Schirm, und isch als Ainzelmasgge ab uff d’Gass. Dert hett är intrigiert und
ganz schreegi Veegel kenneglehrt, e Spatz vom Spalebärg hett em ins Ohr gsunge und e gfitzte Roibr wo immene rotblaue Goschdym s’ganz Johr als Numero 6 s’Schlachtfäld St. Jakob unsichr gmacht
hett, (me sait, är sääbli no hitte…) hett ihn grad uff dr Wettstaibrugg gstoppt zem ihn frooge was das sell. Do hett är mit Lyyb und Seel kenne intrigiere. Und zem Aadie saage bi de alte
Passyvmitglidr vo de Balggebieger hett dr Waggis en Apéro organisiert uff dr Brugg, zmitts im Doorf, eso wie sich’s gheert.
Das hett sich ummegsproche und vyyli sinn s’effentlige Kommunikatioonsorgaan vo dere kurlige Ainzelmasgge go bsueche. Si hänn ins Geschtebuech gschriibe und dä gspässig Waggis uffgforderet witr
z’mache und wider e (Gratis-)Apéro z’organisiere. Und wo ihm sy beschte Kolleeg vo de Balggebieger, dr friehner Waagechef, das gheert hett, isch är perseenligg in d’Garage go luege was das fir e
Wäägeli isch. Und är hett d’Händ ibr em Kopf zämmegschlaage: „Cos'è questa, cosa vuoi fare? Mit däm kunsch jo nit emol vom Käppelijoch ins Glaibasel!“ Und s’nägscht mol, wo die baide gschwätzt
hänn am Bâlaa-B-Q, do hett’s en bletzligg paggt und är hett entschiide, widr in d’Zoggeli z’stiige. Zämme hänn die baide drnoo bi Mondfinschtrnis innere Jännrnacht e neys Wäägeli baut, deruff
widr Fasnacht gmacht und schampaar dr Blausch kha als „gschytterete abr vrhaltensoriginelli Exischtänze uff dr eewige Suechi noch emmene aigene Glyggekällr…“
Wie die Gschicht witrgoht waiss kaine so wirgligg, numme ains isch sichr: wenn si nit gstoorbe sinn, no lääbe si no hitte.“
Und do em Trudi ihri Antwoorte (uffgschriibe vo ihrer Dochter Esther Jenny und ygschiggt vo dr Anjali Keshava, ihrer Änggelin – e Dreygeneratiooneprojäggt):
1. Was isch dy ydriggligschti Fasnachtserinnerig?
Die erscht Fasnacht wo i in Basel erläbt ha. (In St. Galle isch es e Schand wenn me an dr Fasnacht chunt und in Basel oft e Ehr.)
2. Was ka dy an dr Fasnacht närve?
Wenn me sich übers Alter luschtig macht, well alt werde alli, wo nid früehner mün sterbe.
3. Welli drey Wörtr falle dir zem Begriff „Waggis“ spontan ii?
witzig, spannend, frech
4. Sell d’Waggis-Naaselengi vom Fasnachts-Comité reguliert wärde? (falls jo, uff wie lang maximal?)
nei
5. Basel ohni Fasnacht isch wie …. ?
e Fisch ohni Wasser
6. Was bringt di so richtig uff’d Palme?
Intoleranz und Ungerechtigkeit
7. … und ibr was kasch dy eso richtig froie?
über mini Familie
8. E liebs Familiemitgliid schänggt dir zem Geburtsdaag e FCZ-Saisonabo – was machsch?
I gang nöd.
9. Wenn Ziiri ‚Downtown Switzerland’ isch, no isch Basel… ?
uptown Switzerland
10. Was isch fir di dr scheenschti Ort z’Basel?
dr Spaaleberg
11. Was wurdsch an Basel - odr an dr Schwiz - sofort ändere?
mängmol dr Kantönligeischt
12. Mit wellem Mensch (ob lebändig odr nit) wottsch du gärn emol znacht ässe?
-
13. ... und was wurdsch du die Person ganz sicher frooge?
-
14. Was isch fir di dr Maximallohn wo-n-e Mensch pro Johr derft verdiene, egal wo und wievyyl är/sie schafft?
-
15. Was nimmsch mit uff e-n-ainsami Insle?
mini Familie
16. Wär odr was bringt di sofort zem lache?
min Urenkel
17. Letschti Froog, Hand uff’s Härz: wäm wurdsch du die Frooge am liebschte zem beantworte gäh?
am Bundesroot